Als procesbegeleider jezelf challengen

Iets wat ik altijd al graag doe is het leiden van een trainingen en strategiesessies. Toevallig heb ik twee soorten trajecten in september waar ik als procesbegeleider bij betrokken ben. Heerlijk is dat. Het challengen van je eigen scherpte, de juiste vragen stellen en met behulp van verschillende werkvormen de gewenste input ophalen en het liefst nog ietsje meer.

Dat bracht mij ook weer terug naar de literatuur. Na ruim anderhalf jaar corona waar het vooral op een beeldscherm plaats vond moest ik ook weer even schakelen naar hoe dat ‘in het echt’ ook al weer werkt. Kan vermelden, verrassend goed wel! De groepsdynamiek en discussie, daar kan geen beeldscherm aan tippen. Welke inzichten ik opdeed:

  • Het helpt om ‘de tijd’ te hebben. Ja een open deur, maar wel echt waar;
  • Het programma moet niet al te vast omlijnd zijn, dat geeft ruimte om mee te gaan in de dynamiek;
  • Als de groep geeltje invult en die ophangt is het prima die 1 voor 1 af te gaan. Ja dat duurt lang, maar zo kan ieder zijn waarden toevoegen en het levert mooie discussies op;
  • Het vertalen van input vooraf in een woordwolk werkte verrassend goed, in een oogopslag zie je wat er belangrijk is en of dat nog zo werkt;
  • Toevallig stond in beide sessie ook het ‘waarom’ centraal en de golden circle. Door de groep op te splitsen, de eigen golden circle in te laten vullen en daarna het blad door te geven en de groepen elkaar aan te vullen krijg je voor mooie nieuwe inzichten;
  • Het is heel fijn om met z’n tweeën de sessie te doen, zo wissel je af in energie, kun je overleggen en val je elkaar bij En het is daarbij prima om dat een beetje organische aan te pakken, je hoeft vooraf niet precies te weten wie wat doet.
  • Een prachtige afsluiter, de werkvorm de appelboom. Waarbij je in een boom de appels hangt die als laagfruit te plukken zijn, op de grond wat er nog is blijven liggen en hoog in de boom waar we nog niet bij konden.

Sta je ook voor de uitdaging om met een nieuw proces aan de slag te gaan, ik denk graag met je mee.

Drempelloos kennismaken met groen

Terwijl ik dit schrijf lopen er rondom de school leerlingen in korte broek, rokjes en shirtjes. De zomer is – eindelijk – aan! Dat betekent dat vooral het voorbereiden van komend jaar op mijn to do voor Aeres lijst staat. Wat gaan we doen, wat is onze boodschap en met welk plan. En jaar waarin we waarschijnlijk ook weer terug gaan naar ‘normaal’ En wat blijft dan over van dat wat corona óók bracht…

Een groene school is niet voor iedereen direct aantrekkelijk. Als je niets met groen hebt, je al weet dat je straks voor de zorg kiest of denkt aan ‘vieze handen’ bij groen. Dan bezoek je niet zomaar een informatiemoment van Aeres Emmeloord. Zonde want in het vmbo hebben we zoveel te bieden. En maakt het niet uit dat je alsnog de zorg ingaat. Je leert op een groene school zoveel meer. Het coronajaar bracht een onverwacht voordeel met zich mee. Omdat alles online was, viel de drempel weg om de open dag ’te bezoeken’. En was het vooral aan de marketeer van dienst mensen te bereiken met het verhaal. Waarom niet alle mogelijke scholen bekijken als het toch online is, en dan een keus maken. Dit is voor onze locatie bijzonder goed uitgepakt. Het is mijn uitdaging die drempelloze kennismaking te behouden en komend jaar opnieuw als kracht in te zetten. Zo ontdekken steeds meer mensen de Groene Wereld.

Seminar de Groene Wereld

De groene sector heeft nu en in de toekomst voldoende vakmensen nodig. Generatie Z, jongeren die tussen 2001 en 2015 geboren zijn, zijn de medewerkers en ondernemers van de toekomst. Hoe zorgen we als sector ervoor dat deze jongeren voor een groene toekomst kiezen?

Na een inleiding van James Smith van Youngworks gaan we zelf aan het werk met het vertalen van het concept van De Groene Werelden voor werving van nieuwe studenten in het agrarisch domein door Alice Leijten, Aeres Emmeloord, het inrichten van de agrarische opleidingen en de jongerencommunicatie van branchevereniging Cumela.

Niet de interesses maar drijfveren?!

Onlangs volgde ik bij Youngworks een cursus ‘Als jongeren je doelgroep zijn’. Twee ochtenden achter het scherm, want ja corona, weer heel veel geleerd. Misschien wel het meest waardevolle inzicht, een interesse van jongeren is elke dag ander, drijfveren echter die blijven langer. Natuurlijk als je het zo leest dan is het logisch, maar in de dagelijkse praktijk wil ik (we?) dat nog wel eens vergeten.

Hoe snel kies je er niet voor om jongeren aan te spreken op interesses. Niet geheel onterecht natuurlijk, dat is ook een ingang. Als we dan maar niet vergeten dat die grillig zijn. En misschien wat veel aan de oppervlakte. Willen we jongeren echt bewegen, bijvoorkeur naar groen onderwijs, is het zaak ons te verdiepen in de drijfveren. En zo kwam ik bij Groenpact een mooi onderzoek hierover tegen. In gesprek met jongeren kwamen zij erachter dat er drie typen te onderscheiden zijn waarvan een groot potentieel, boven de 40% wel past binnen groen onderwijs, maar dit niet direct kiezen. Kijk hiervan raak ik geïnspireerd! Er is dus nog een wereld te winnen!

Voor de liefhebber, het gaat om de:

Mevrouw….

Volgens onze docent weet u alles van communicatie, kunt u helpen. Zo stormen een groepje studenten binnen. Nou stormen, eigenlijk meer wat onzeker en geen idee wat marketing precies is. Ze hebben een opdracht gekregen om na te denken hoe een agrarische bedrijf zich kan profileren op de Floriade. Mijn hart maakt een sprongetje. Wat een lekkere uitdaging.

Uiteindelijk hebben we een leuk gesprek over wat zij zelf graag zouden doen op zoiets als de Floriade. En wat ze verwachten van een bedrijf als je daar als klant langs komt. Want uiteindelijk gaat het daar toch om, de doelgroep en wat wil die. Na een half uurtje stormen ze (dit keer wel) met veel enthousiasme weer mijn kantoor uit. Op weg naar het ontdekken van al die doelgroepen. En ik ga met een glimlach weer verder met mijn werk. Nooit gedacht dat ik met weemoed zou terug denken aan het werken in de groepjes tijdens de studententijd.

Focus? Zorg voor een accountability partner

Na het lezen van ‘Grip’ van Rik Pastoor raakte ik zo geïnspireerd. Wat kan een mens zonder accountability partner? Die van mij had ik zo gevonden en al meer dan twee jaar zijn we elkaar ‘partner’ op heb gebied van werk, focus, doelen en ambitie. En echt, zonder zou ik niet meer willen.

Uhh een wat?

Ik vertelde laatst een collega over het concept van een accountability partner. Hij keek me meewarig aan, ‘een wat?’ “Dus je belt elke week een half uur met iemand om ‘werk’ en de week door te nemen.” Ja dat is het wel zo’n beetje. We spreken elkaar aan op focus, doelen en werk ontwijkend gedrag. En ook op de dingen die goed gingen, waar we energie van krijgen. Bovendien weten we van elkaar wat we graag in de toekomst willen. Daar houden we elkaar scherp op. Elke week werken we een vast lijstje met vragen af:

  • hoogte en dieptepunt van de week?
  • ben je op koers met je doelen voor dit jaar / kwartaal / maand?
  • wat heb je er concreet aan gedaan?
  • welke prio’s heb je volgende week?

Het was al waardevol, en tijdens de 1e lockdown in coronatijd destemeer. Door elke week aan elkaar te vertellen hoe we dit allemaal ervaren leek het minder troebel. Ik kreeg snel weer scherp waar ik wel energie van kreeg en waar ik me dus op wil focussen.

Omdat we in deze tijden wel genoeg online bellen spreken we zo nu en dan ook live af, op het terras met wijn. Het moet natuurlijk ook gezellig blijven!

Kun je online sfeer proeven?

Dat we live niet veel konden doen was al wel even duidelijk. (hallo corona) Dus die informatieavond van november gaat digitaal. Dat stond vast. Maar uhh hoe doe je dat dan. Hoe breng je ‘de sfeer’ van een onderwijsinstelling online over. Want, dat weten we, is vaak doorslaggevend. “De sfeer voelt hier zo fijn”. Dit brengt heel veel nieuwe dynamiek met zich mee.

Agrarisch bedrijfsleven investeert geld en tijd in nieuwe opleiding

Geschreven voor Aeres Emmeloord, publicatie in magazine BAN.

In het schooljaar 2018 – 2019 start de nieuwe opleiding Plant en Business bij Aeres MBO Emmeloord. In nauwe samenwerking met het brede agrarisch bedrijfsleven is het gelukt om een opleiding te ontwikkelen die aansluit bij de vragen uit de praktijk. Sterker nog, de opleiding is deels ván het agrarisch bedrijfsleven De nieuwe opleiding maakt een brede uitstroom mogelijk en vervangt de huidige akkerbouwopleiding. Die is specifiek gericht op bedrijfsopvolging: jongens en meiden die thuis het agrarisch bedrijf overnemen. De nieuwe opleiding kent maar liefst 5 uitstroomrichtingen, waaronder bedrijfsopvolging. De huidige akkerbouwopleiding van Aeres Emmeloord is de grootste in Nederland en heeft een goede reputatie, zelfs uit Zeeland en Brabant komen elk jaar nieuwe studenten om in Emmeloord de opleiding te volgen. De urgentie om de opleiding aan te passen kwam dan ook vooral vanuit het bedrijfsleven en Agrofoodcluster.

Urgentie vanuit bedrijfsleven

Aeres is partner in het Agrofoodcluster, een landelijk opererend cluster, opgezet en gefinancierd door bedrijven en organisaties uit de open teelt. Veelvuldig komt het onderwerp goed en gekwalificeerd personeel op tafel, het vinden van de juiste mensen is een toenemend probleem. Het groene mbo onderwijs in Noordoostpolder had hier lange tijd geen passend antwoord op. De opleiding richtte zich tenslotte alleen op de bedrijfsopvolgers. Met deze nieuwe opleiding is er wel een antwoord. Uniek hierbij is dat het bedrijfsleven niet langer vanaf de tribune toekijkt maar deelnemer is aan het spel en invloed heeft op het onderwijsaanbod. Maar liefst 14 bedrijven uit het Agrofoodcluster dragen bij aan de nieuwe opleiding: in geld, tijd en materiaal. De financiering van de opleiding komt voor 1/3 uit het bedrijfsleven met daarbij de toezegging om voor de komende 4 jaar elk jaar 100 uur te investeren per bedrijf. Het is voor onderwijsontwikkeling van grote waarde dat het bedrijfsleven op deze manier de urgentie onderstreept.

Learning by doing

In de driejarige opleiding lopen binnen- en buitenwereld door elkaar heen. De student is volop aanwezig in de bedrijven. En naast de student maakt ook de docent kennis met de innovaties in de praktijk. De praktijk maakt op hun beurt kennis met de studenten en de inhoud van het onderwijs. Binnen Aeres Emmeloord is er veel ruimte voor talentontwikkeling en ontwikkelen van vaardigheden en houding. Denk aan alertheid, creativiteit, netwerken en communicatie. Door in te zetten op dat waar de student goed in is en interesse voor heeft creëert de school eigenaarschap onder de studenten. In een meester-gezelconcept trekt een groepje leerlingen voor langere tijd op met een medewerker van een bedrijf om samen een kennisopdracht te realiseren: Learning by doing. Dit gaat een stap verder dan de gebruikelijke stages. De wisselwerking is cruciaal voor verdere ontwikkeling van het onderwijs, de student én het bedrijfsleven.

Constructiever overleg

Een student start in het eerste jaar met een brede oriëntatie: thema’s zoals handel, veredeling, advisering, plantenteelt en bedrijfskunde komen aan bod. Eind tweede jaar kiest de student een uitstroomrichting. Daarbij zijn er vijf opties: Teelt & ondernemerschap, Commercie, handel & verwerking, Kwaliteit & innovatie, Plantgezondheid & advies en Techniek & mechanisatie. Het derde jaar staat volledig in het teken van de gekozen richting. Resultaat is nu al merkbaar, het bedrijfsleven voelt zich eigenaar en dat maakt de gesprekken aan tafel bij Agrofoodcluster anders en constructiever. En ook in de melkveehouderijsector heeft men al aangegeven een opleiding Melkvee&Business wel te zien zitten. Kansen genoeg dus voor groen onderwijs in Noordoostpolder.

 

I feel the power…

Ga je voor ‘Love’ of kies je voor ‘Power’. Aan 400 collega’s van Aeres mbo’s en vmbo’s uit het land legde Jitske Kramer de vraag voor. Met de daarbij behoorden ‘oer-geluiden’ en handgebaren. ‘Het kan even gênant zijn’ waarschuwde ze van tevoren. Maar volgzaam als iedereen is werd er volop gekozen mét geluid en gebaren. De helft koos Love en de andere helft Power. Gelukkig maar…

Kramer had een fantastisch betoog over veranderingen en luisteren naar Harry. Overal is Harry, degene met ‘een ander idee’. Degene die niet opvalt, degene die je vergeet, zeker om naar te luisteren. Als zijn idee al opgepikt wordt is het gauw verworpen. Zonde, juist dát idee is goud waard. Maar dan moet je het wel horen….

Maak het verschil

Onderwijs is bij uitstek een plek ‘om het verschil te maken’. Als marketeer in het onderwijs omarm je ‘het verschil’.. Althans, dat is mijn visie op zichtbaarheid van de school. Een leuke schoolreis, een intro-dag of een kerstmarkt is niet bepalend voor de keuze. Juist de kleine pareltjes waar ‘het verschil’ gemaakt wordt maken de school onderscheidend en uniek. Aannemelijk zou je zeggen… maar weerbarstig in de praktijk.